Zasłużeni dla kultury gminnej
Zasłużeni dla kultury gminnej
STEFAN SKORUPIŃSKI (1907-1994)
Urodził się 24 lipca 1907 r. w Holzweisig (Saksonia, Niemcy), zmarł 27 maja 1994 r.
Stefan Skorupiński w regionalnym stroju męskim
W roku 1910 jego rodzice wrócili do Polski i osiedlili się we Włoszakowicach, gdzie młody Stefan ukończył szkołę powszechną. Następnie w Lesznie wyuczył się zawodu fryzjera. W 1926 r., jako mistrz fryzjerski, otworzył własny zakład we Włoszakowicach. W tym samym czasie zaczął się też interesować życiem społecznym i kulturalnym wsi. Wstąpił do Straży Pożarnej, Koła Śpiewu (gdzie został wybrany prezesem), należał również do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. W roku 1930 ożenił się z Heleną Biernat z Włoszakowic (również z zawodu fryzjerką) i od tej pory wspólnie prowadzili zakład fryzjerski oraz życie kulturalne o charakterze regionalnym. Organizowali przedstawienia teatralne, dożynki połączone z występami gimnastycznymi, a także ożywili działalność kapel dudziarskich i odtwarzali dawne tańce i przyśpiewki z okolic Włoszakowic.
Stefan Skorupiński wraz z żoną Heleną
Po II wojnie światowej założył znany w swoim czasie Zespół Regionalny, obejmujący sekcję taneczną, muzyczną i teatralną. Zespół ten wielokrotnie występował na imprezach rangi ogólnopolskiej, np. Dożynkach Centralnych w Warszawie. W roku 1955 został Skorupiński szefem Wiejskiego Domu Kultury w strukturach Gromadzkiej Rady Narodowej, którym pozostawał do 1970 r. W latach 1966-1967 był współorganizatorem remontu włoszakowickiego Pałacu Sułkowskich. Uczestniczył również w zakładaniu Ogniska Muzycznego, Izby Regionalnej i Muzeum im. Karola Kurpińskiego. Ponadto należał do grona organizatorów Ogólnopolskich Konkursów Młodych Instrumentalistów (od 1968 r.) i wielu innych przedsięwzięć kulturalnych, które przyniosły mu uznanie i popularność.
Zespół Regionalny założony przez Stefana Skorupińskiego podczas występu
W pamięci, zwłaszcza starszych mieszkańców, pozostały jego urocze gawędziarstwo, prowadzone w gwarze i niepodrabialnym stylu, oraz poczucie humoru i pogoda ducha.
W linku fragmenty konferansjerki Stefana Skorupińskiego, którą zwykł okraszać występy kierowanego przez siebie Zespołu. Wspominani przezeń „krzasny Florian” i „wuja Piotr” to dudziarz Florian Ratajczak (1890-1977) i skrzypek Piotr Ratajszczak (1892-1984) – członkowie legendarnej kapeli dudziarskiej, działającej począwszy od lat 30. ub. wieku do połowy lat 70., przygrywającej Zespołowi przez cały czas istnienia (1945-1970).
Charakterystyczny sposób bycia Stefana Skorupińskiego dobrze oddaje także poniższy fragment wspomnień Karola Muszkiety, prezesa honorowego Towarzystwa Muzycznego im. Karola Kurpińskiego, odnoszący się do organizacji wspomnianych Konkursów Młodych Instrumentalistów w latach 70. i 80. XX w.: Natomiast faktyczną rolę gospodarza miejsca pełnił zawsze słynny fryzjer i działacz kulturalny we Włoszakowicach, Stefan Skorupiński. To on witał gości na konkursach, opowiadał o zamku i platanie i w skrócie całą historię okolicy. Tenże Stefan Skorupiński na niezapomnianych bankietach w sali Gminnej Spółdzielni rozbawiał towarzystwo facecjami, których, niestety, nie wypada mi teraz cytować. Przez pierwszych 18 konkursów jurorzy byli zawsze zapraszani przez Stefana Skorupińskiego w któryś konkursowy wieczór na tzw. „ostrygi” (żółtko jajka) – przyznać trzeba, że nieco zakrapiane alkoholem (K. Muszkieta, Kurpiński nasz współczesny, Włoszakowice 2012).
Zespół Regionalny z Włoszakowic na Wystawie Ziem Odzyskanych we Wrocławiu w 1948 r. Z lewej na krześle stoi Stefan Skorupiński, u dołu Florian Ratajczak (z dudami) i Piotr Ratajszczak (ze skrzypcami). Fot. W. Kondracki
W okresie letnim na skwerze przed Pałacem Sułkowskich we Włoszakowicach wystawiana jest rzeźba Stefana Skorupińskiego dłuta artysty ludowego Jerzego Sowijaka, przy której zwyczajowo montuje się stary rower, zapamiętany jako główny środek lokomocji pana Stefana.
Za swoją działalność kulturotwórczą Stefan Skorupiński został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
LUDWIK BENYSKIEWICZ (1908-1969)
Urodził się 21 lipca 1908 r. w Śmiglu, zmarł 26 września 1969 r. Lata młodzieńcze spędził w Śmiglu, gdzie uczęszczał do szkoły podstawowej. Następnie ukończył szkołę średnią i Państwowe Seminarium Nauczycielskie w Lesznie. Pracę rozpoczął w Kaczkowie, obejmując posadę nauczyciela w Szkole Powszechnej. W latach 1929-1939 pracował kolejno w Belęcinie Starym, Pawłowicach, Łoniewie i Osiecznej. Rokrocznie organizował obchody dożynek, okraszanych tańcami i śpiewem. Do tradycyjnych organizowanych przez niego przedstawień należały jasełka, które odgrywały każdego roku w grudniu dzieci szkolne.
Ludwik Benyskiewicz (pierwszy z lewej) z orkiestrą dętą ówczesnego Państwowego Ogniska Muzycznego we Włoszakowicach przed budynkiem Ogniska (lata 60. XX w.)
Od roku 1951 związał się na stałe z Włoszakowicami, gdzie przez rok był nauczycielem w Szkole Podstawowej, a w latach 1952-1969 dyrygentem i nauczycielem w Państwowym Ognisku Muzycznym. Po wojnie systematycznie organizował akademie z okazji świąt i rocznic państwowych. Czynnie włączył się też w rozwijanie ruchu muzycznego, prowadząc liczne chóry i zespoły. Prowadził m.in. chór na głosy mieszane w Bukówcu Górnym oraz orkiestrę dętą działającą przy włoszakowickim Ognisku. Był też współzałożycielem, a w latach 1959-1967 kierownikiem i dyrygentem Chóru Męskiego im. Karola Kurpińskiego we Włoszakowicach.
Ludwik Benyskiewicz (tyłem, z akordeonem) wraz z członkami ówczesnego Koła Śpiewu im. Karola Kurpińskiego (obecnie Chór Męski im. Karola Kurpińskiego) przed Pałacem Sułkowskich we Włoszakowicach podczas dożynek w 1961 r.
Został odznaczony odznaką honorową „Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego” (1963), odznaką honorową II stopnia Zarządu Głównego Polskiego Związku Zespołów Śpiewaczych i Instrumentalnych za działalność społeczną i artystyczną w amatorskim ruchu śpiewaczym (1964) oraz „Odznaką Tysiąclecia” (1967).
Jego córka, Ludwika Benyskiewicz, była długoletnią nauczycielką i dyrektorem Ogniska Muzycznego.
LEON DUDEK (1917-1997)
Urodził się 25 maja 1917 r. w Bukówcu Górnym, zmarł 9 stycznia 1997 r. W wieku 10 lat zaczął strugać figurki zwierząt i ludzi, zwłaszcza rolników pracujących w polu. Z powodu braku funduszy nie mógł uczyć się rzeźbiarstwa, lecz wyuczył się zawodu stolarza. Jednocześnie uczęszczał do wieczorowej szkoły zawodowej w Bukówcu Górnym. W 1938 r. szkoła ta zorganizowała wystawę rzemiosła, na której zajął I miejsce za wystawienie rzeźby ludowej.
Leon Dudek
Po wojnie w 1946 r. na zlecenie zarządu Cepelii przy ul. Woźnej w Poznaniu wykonywał różne rzeźby w stylu ludowym. Współpracę z Cepelią kontynuował do 1950 r. W tym też roku przeniósł się do Włoszakowic i rozpoczął pracę w leszczyńskiej wytwórni wózków dziecięcych. W wolnych chwilach wykonywał rzeźby ludowe na konkursy w Lesznie, Poznaniu i Warszawie. W 1957 r. nawiązał współpracę z Cepelią „Regionalna” w Poznaniu, a w 1975 r. wstąpił do Cepelii „Wiklina”. Jako chałupnik wykonywał galanterię drewnianą oraz elementy rzeźbione. W latach 1946-1970 był członkiem Zespołu Regionalnego we Włoszakowicach, grywał także na skrzypcach w kapeli klubu seniora „Złota Jesień” w Bukówcu Górnym.
Leon Dudek grający na skrzypcach w kapeli klubu seniora „Złota Jesień” w Bukówcu Górnym (obok Marianna Dudek-Maćkowiak). Poza tym na zdjęciu widoczni są: Ludwik Poloch – trąbka, Franciszek Kiciński – bandoneon i Ignacy Grzesiecki – perkusja. Zdjęcie pochodzi z przeglądu amatorskich zespołów gminy Włoszakowice w sali Wiejskiego Domu Kultury w Bukówcu Górnym w 1983 r.
Jest twórcą pomnika Karola Kurpińskiego stojącego przed Zespołem Szkół Ogólnokształcących we Włoszakowicach. Ponadto jego rzeźby na terenie gminy znajdują się m.in. w kościele w Bukówcu Górnym. W sumie wykonał ok. 2,5 tys. rzeźb i zdobył 8 nagród (m.in. II nagrodę na wystawie w Warszawie w 1953 r. i I nagrodę na wystawie w Poznaniu w 1954 r.).
Odznaczony m.in. odznaką honorową „Za zasługi w rozwoju województwa poznańskiego”, odznaką honorową „Za zasługi dla województwa leszczyńskiego” i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
ANNA MARKIEWICZ (1918-2000)
Urodziła się 17 lipca 1918 r. w Bukówcu Górnym, zmarła 28 grudnia 2000 r. Była córką kowala Piotra Gębaczki i Marii z d. Świętek. Do wybuchu wojny skończyła przysposobienie rolnicze i korespondencyjny kurs rolniczy im. St. Staszica w Warszawie. W latach 1935-1939 pełniła funkcję prezeski Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej (KSMŻ). W kwietniu 1946 r. wyszła za mąż za kowala Józefa Markiewicza.
Anna Markiewicz
Po wojnie, w 1945 r., wznowiła działanie KSMŻ i zespołów przysposobienia rolniczego, zajmujących się pozaszkolną oświatą w dziedzinie rolnictwa. W 1963 r. założyła Koło Gospodyń Wiejskich w Bukówcu Górnym, kontynuujące dawne tradycje Kółka Włościanek, którego była długoletnią prezeską (1963-1987). Pod jej przewodnictwem Koło Gospodyń Wiejskich w Bukówcu Górnym należało do najlepszych w całym dawnym województwie poznańskim.
W 1964 r. powołała do życia i odtąd przez 30 lat prowadziła bukówiecki Zespół Regionalny, który po jej śmierci przyjął jej imię. Dla Zespołu napisała kilkanaście scenariuszy widowisk obrzędowych, które sama wyreżyserowała. W czasie kierowania przez nią Zespołem, Zespół uzyskał m.in. Nagrodę im. Oskara Kolberga (1977) – najwyższe w Polsce wyróżnienie przyznawane za całokształt działalności w dziedzinie kultury ludowej. Ona sama nagrodę tę uzyskała indywidualnie w 1997 r.
Anna Markiewicz (w środku) wraz z Zespołem Regionalnym z Bukówca Górnego obecnie noszącym jej imię, 1984 r.
Dzięki zaangażowaniu jej oraz ówczesnego dyrektora szkoły w Bukówcu Górnym Antoniego Kaczmarka we wsi, począwszy od drugiej połowy lat 70., zaczęła się edukacja młodego pokolenia w zakresie nauki gry na dudach, która umożliwiła podtrzymanie i rozwój tradycyjnego muzykowania na dudach oraz doprowadziła z czasem do powstania wielu znakomitych bukówieckich kapel dudziarskich.
Była jednym z inicjatorów budowy Wiejskiego Domu Kultury (1977) i uruchomienia Izby Regionalnej (1980) w Bukówcu Górnym. Przyczyniła się również do umieszczenia na murach bukówieckiego kościoła pamiątkowej tablicy z nazwiskami poległych w latach II wojny światowej i zmarłych na wygnaniu. Przez wiele lat działała ponadto w gremiach kierowniczych spółdzielczości wiejskiej i wojewódzkich organizacji rolniczych.
Odznaczona m.in. honorową odznaką „Zasłużonego Działacza Kultury”, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Jej córką jest była długoletnia dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury we Włoszakowicach Irena Michalewicz.
MARIANNA DUDEK-MAĆKOWIAK (1920-2017)
Urodziła się 16 marca 1920 r. w Bukówcu Górnym, zmarła 21 marca 2017 r.
Marianna Dudek-Maćkowiak
Z powodu przedwczesnej śmierci matki, od 14. roku życia musiała wypełniać obowiązki domowe wobec licznego rodzeństwa. Jak sama wspominała: Musiałam przejąć wszystkie obowiązki matki i pożegnać się z młodzieńczymi marzeniami, aby dalej kontynuować naukę. Chodziłam wówczas do siedmioklasowej szkoły w Bukówcu, której kierowniczką była charyzmatyczna siostra Elżbieta Tymkowska. Kierowniczka Tymkowska powiedziała: ja dam Ci szkołę życia. Zaproponowała mi pracę sekretarki w przedwojennym Kole Włościanek, którego była przewodniczącą. Jestem jej także szczególnie wdzięczna za umiejętność gry na skrzypcach. Opiekując się mną, wypożyczała mi własny instrument i opłacała lekcje gry u nauczyciela Stanisława Mateckiego, późniejszego profesora muzyki w Poznaniu.
Marianna Dudek-Maćkowiak w wieku 20 lat z nieodłącznymi skrzypcami
Po wojnie działała w amatorskiej grupie teatralnej „Szukamy talentów” prowadzonej w Bukówcu Górnym przez Antoniego Kowol-Marcinka. W 1949 r. poślubiła bukówieckiego organistę Józefa Maćkowiaka.
Choć przede wszystkim poetka i pisarka ludowa, przez ponad pół wieku udzielała się społecznie na wielu polach. M.in. powołała do życia (1975) i prowadziła przez 30 lat jako kierownik artystyczny i instruktor najstarszy w gminie Włoszakowice zespół śpiewaczy o nazwie „Złota Jesień” (początkowo o nazwie „Siódemka”) wraz z kapelą, w której grała na skrzypcach. Była sekretarzem i kronikarzem Koła Gospodyń Wiejskich w Bukówcu Górnym. Prowadziła społecznie klub seniora „Złota Jesień” w Bukówcu Górnym oraz była opiekunką-wolontariuszką Polskiego Komitetu Opieki Społecznej. Długoletnia członkini poznańskiego oddziału Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie.
Marianna Maćkowiak (pierwsza z prawej) z zespołem wokalnym „Siódemka”, którego tradycje kontynuuje obecnie zespół „Złota Jesień” z Bukówca Górnego
W jej dorobku pisarskim znajduje się kilka pozycji, w tym mający rangę dokumentu pamiętnik „Bukówiec Górny, moja mała ojczyzna” (1997) oraz ponad 200 dawnych piosenek bukówieckich, opracowanych przez nią i zebranych częściowo w publikacji „Pieśni ludowe z Bukówca Górnego” (2000). Od samego początku istnienia miesięcznika „Nasze Jutro” była jednym z jego głównych autorów społecznych. Na łamach „Naszego Jutra”, poza licznymi wierszami, opublikowała m.in. wspomnienia o koleżankach-sanitariuszkach z 1939 r. i z pielgrzymki do Lourdes.
Za swe prace uzyskała liczne nagrody i wyróżnienia, w tym m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Krzyż Zasługi i odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”.
Bogaty dorobek pisarski Marianny Maćkowiak ilustrujemy jednym z jej najpiękniejszych wierszy (z 1994 r.).
Ziemia Bukówiecka
Ziemio Bukówiecka! Chłopska, nieszlachecka,
Krojona miedzami, dzielona wiekami,
Pachnąca chlebem, roszona łzami.
Dla Ciebie szli walczyć, bracia i ojcowie,
Dla Ciebie ginęli chłopi, nie panowie.
Ziemio! Tyś natchnieniem ducha i poezją życia,
Która w nas kiełkuje już od powicia.
I szczęście nasze nosi twoje imię,
W kolorach wiosny, lata i zimy.
Ziemio! Ty lubisz, gdy cię pług orze i warczą traktory,
Dajesz z macierzyństwa coroczne nam zbiory.
I dajesz je tym, co cię, ziemio, sercem kochają,
I z wielkim szacunkiem bochen chleba krają.
Tutaj na twoim łonie, wśród wiejskich strzech i sadów,
Rodziły się nasze śpiewki, tkane przez pradziadów.
Tu powstał rytm tańca „przodka” i „wiwata”,
Którego z zapałem tańczył dziadek i babcia.
Melodii nie brakowało dudziarskiej kapeli,
Bo ją od ciebie, Matko-Ziemio, mieli.
Wsłuchani w szum zboża i skowronków trele,
Dostroili do tego dudziarską kapelę.
I tak jak dawniej, tak i dziś wciąż wierni tobie
Przy dudach śpiewamy i tańczymy sobie.
I kochamy cię, Ziemio, tak jak Polak może,
Na kolanach dziękując, za Twą miłość Boże.
Tradycja przodków u nas nie zaginie,
Bo to skarb nasz drogi, co od serca płynie.
Starzy przekazują tę miłość młodzieży,
Bo dla ciebie, Ziemio, tak czynić należy.
-Tu żeśmy wyrośli, tu pozostaniemy
I w twoich objęciach na zawsze spoczniemy.
ANTONI KOWOL-MARCINEK (1913-2004)
Urodził się 16 stycznia 1913 r. w Habingherts (Westfalia, Niemcy), zmarł w 2004 r. W 1917 r. po śmierci ojca wraz z matką i trojgiem rodzeństwa powrócił do Bukówca Górnego.
Mały Antoni, aby pomóc matce, najął się do pasienia krów, przy którym to prozaicznym zajęciu dużo czytał (zob. poniżej tekst „Mała książeczka”). Zamiłowanie do czytelnictwa towarzyszyło mu odtąd przez całe życie. W 1929 r. ukończył szkołę powszechną, po czym rozpoczął naukę zawodu kowala u Piotra Gębaczki w Bukówcu Górnym. Choć z wyuczonym zawodem nie związał się w późniejszym życiu na stałe, nawiązywał do niego podpisując się Kowol-Marcinek lub w skrócie AKM.
Antoni Kowol-Marcinek
W latach 30. XX wieku pisywał teksty i był reżyserem amatorskich przedstawień teatralnych w rodzinnej wsi. Pełnił też funkcję społecznego bibliotekarza Towarzystwa Czytelni Ludowych. W 1936 r. został powołany do odbycia służby wojskowej w 14 Pułku Artylerii Lekkiej w Poznaniu. Po powrocie z wojska kontynuował samokształcenie na tzw. Uniwersytecie Ludowym w Dalkach k. Gniezna, który był rozpowszechnioną podówczas formą pozaszkolnej edukacji młodzieży i dorosłych w duchu narodowym i katolickim.
W czasie wojny przebywał na przymusowych robotach w okolicach Wschowy.
Po 1945 r. wrócił do Bukówca i z zapałem rzucił się w wir pracy kulturalno-oświatowej, zostając początkowo instruktorem świetlicowym w gminach Wijewo i Włoszakowice. Od 1950 r. był kierownikiem Gminnej Biblioteki Publicznej we Włoszakowicach. Pracował tam aż do przejścia na emeryturę w 1978 r.
Wspólnie z Marianną Dudek-Maćkowiak stworzył w powojennym Bukówcu zespół teatralno-muzyczny „Szukamy Talentów”, dla którego układał oryginalny program (m.in. sztuka „Wieniec Wielkopolski”), pisał piosenki i uczył tańców narodowych.
Począwszy od lat 30. ub. wieku, a następnie wiele lat po wojnie, pisywał do prasy codziennej i rolniczej, m.in. „Przyjaciela Ludu”, „Poradnika Gospodarskiego”, „Zielonego Sztandaru”, „Przewodnika Katolickiego”, „Głosu Wielkopolskiego”, „Panoramy Leszczyńskiej”.
Począwszy od pierwszego numeru „Naszego Jutra” współpracował z redakcją, zaproszony przez ówczesną redaktor naczelną Irenę Michalewicz. Dla NJ w ciągu trzynastu lat (1990-2003) napisał ponad 200 artykułów dotyczących historii naszego regionu, m.in. cykle „Od pasterza do bibliotekarza” i „Znani i nieznani”; w tym ostatnim przedstawiał sylwetki ciekawych postaci z terenu gminy.
Był m.in. autorem książek: „Gospodarze. Obraz wsi wielkopolskiej w latach 1860-1939 na przykładzie Bukówca Górnego” (1996), „Dawne gry i zabawy dziecięce” (1999), „Tradycja. Fundament jutra” (2001).
Uhonorowany wieloma nagrodami i wyróżnieniami, w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Mała książeczka
Nie mogę powiedzieć, abym w chłopięcym wieku należał do spokojnych, posłusznych dzieci. Często więc słyszałem upomnienia matki (wraz z waleniem pięścią po plecach), abym się już raz opamiętał, poprawił i nie był już utrapieniem. A ja, chociaż chciałem i próbowałem, to jednak jakoś nie mogłem… Ale przyszedł moment, iż powiedziałem sobie, że koniec z takim zachowaniem. Idę na służbę za pastucha do gospodarza w innej wsi. A to dlatego, aby wyprowadzić się ze swojej wioski, gdzie miałem tylu kolegów i okazji do dokuczenia komuś, robienia szkody sąsiadom i czubienia się nawet ze starszymi chłopakami.
Co to była za służba- żywot biedaka u obcych ludzi, najętego do pracy, ciągle poganianego, źle nierzadko odżywionego i opłacanego. Nie mogę jednak powiedzieć, aby te parę lat spędzonych na służbie za pastucha (parobka) było czasem zmarnowanym. Na służbie nauczyłem się pracy w gospodarstwie. A co najważniejsze – zawarłem stałą przyjaźń z książką. Przy pasieniu bydła na pastwisku wyśpiewywałem różne piosenki, podobnie jak inni pasterze. Czasem zabierałem ze sobą gazety, zwłaszcza „Gazetę Grudziądzką” z jej dodatkiem „Gość Świąteczny”. Potem zacząłem zabierać książki. Ale czytanie jakoś mi nie szło.
Aż pewnego dnia poczciwy nauczyciel wypożyczył mi niedużą książeczkę. Zacząłem czytać. Przeczytałem jedną stronę, drugą, trzecią… Czytałem aż do samego końca – jak nigdy dotąd. A to zaś sprawiła ta mała, piękna książeczka znakomitego pisarza polskiego – Henryka Sienkiewicza „Bartek Zwycięzca”. Realistyczny, a jednocześnie barwny, z artyzmem przedstawiony obraz żywota prostego i niepiśmiennego chłopa, jego bohaterskie wyczyny na froncie walki przeciw Francuzom, z przykrymi następstwami, jakie go spotykają po powrocie do domu ze strony hardej władzy pruskiej. Równocześnie w tym Sienkiewiczowskim bohaterze odnalazłem pokrewieństwo naszych dusz, odbicie naszych losów, doli i niedoli ludzi biednych, poniewierających się, narażonych na niesprawiedliwość, krzywdę i wyzysk, a mimo tego z taką gorliwością wykonywających rozkazy swych mocodawców. On – na froncie przeciw „znienawidzonym Francuzom” dla pochwały od chytrych Prusaków, ja – na służbie robię wszystko, co gospodarz każe, wysilam się, za co jestem chwalony i … otrzymuję marną zapłatę. Ale to wszystko nic. Odtąd bowiem już w każda wolną chwilę brałem książki i czytałem. Czytałem do końca pobytu na służbie. Potem po powrocie do domu, ucząc się zawodu, no i w dalszych latach swego życia – do dnia dzisiejszego.
AKM
FLORIAN RATAJCZAK (1890-1977) i PIOTR RATAJSZCZAK (1892-1984)
Florian Ratajczak urodził się 4 maja 1890 r. w Charbielinie, zmarł 15 marca 1977 r. Był dudziarzem samoukiem. Za młodu pracował w kopalniach w Westfalii, był uczestnikiem I wojny światowej i powstańcem wielkopolskim. Mieszkał w Bukówcu Górnym.
W okresie międzywojennym wraz z grającym na skrzypcach rodzonym bratem Piotrem – urodzonym 7 września 1892 r. w Charbielinie, zmarłym 3 kwietnia 1984 r. – stworzył dobraną kapelę grywającą na lokalnych zabawach i weselach.
Po II wojnie światowej na zaproszenie Stefana Skorupińskiego, kierownika Zespołu Regionalnego z Włoszakowic, bracia uformowali kapelę przygrywającą na występach tego zespołu. Po rozwiązaniu włoszakowickiego zespołu w 1970 r. kapela dudziarska braci Ratajczaków przygrywała, aż do śmierci Floriana, Zespołowi Regionalnemu z Bukówca Górnego.
Florian Ratajczak i Piotr Ratajszczak podczas występu Zespołu Regionalnego z Włoszakowic w Boszkowie (1960). Z tyłu widoczny Stefan Skorupiński
Po śmierci brata Piotr grywał jeszcze przez pewien czas z młodszym od siebie o 24 lata Edwardem Ignysiem ze Śmigla.
Bracia Ratajczakowie nie wychowali następców, niemniej ze względu na swoje zasługi patronują muzykowaniu na dudach w gminie Włoszakowice. Upamiętnieni zostali w postaci monumentalnych rzeźb, dłuta Jerzego Sowijaka, stojących w centrum Bukówca Górnego oraz jako patroni Konkursu Kapel Dudziarskich rozgrywanego od 1983 r. w Bukówcu Górnym.
Różnica w pisowni nazwisk braci została prawdopodobnie spowodowana pierwotnym błędnym zapisem dokonanym przez pruskiego urzędnika w aktach stanu cywilnego.
Posłuchaj gry braci Ratajczaków.
MARIAN NIEDŹWIEDZIŃSKI (1920-1984)
Urodził się 29 maja 1920 r. w Lesznie, zmarł 2 listopada 1984 r. Po ukończeniu w 1938 r. leszczyńskiego gimnazjum podjął naukę w Liceum Pedagogicznym w Krotoszynie, którą przerwała wojna. Od 15 lutego 1945 r. zaczął pracować przy organizacji szkół w Lubonii, Mierzejewie i Oporówku jako nauczycielska siła pomocnicza. Od maja do grudnia 1945 r. kontynuował przerwaną naukę w Liceum Pedagogicznym uzyskując maturę i pełne kwalifikacje nauczycielskie.
Marian Niedźwiedziński
Żonaty z Genowefą Górną, córką zasłużonego nauczyciela i działacza kultury Mieczysława Górnego, od 1 września 1953 r. pracował jako kierownik szkoły w Krzycku Wielkim, gdzie w ciągu prawie 30 lat wyróżnił się szczególnie na polu działalności sportowej i kulturalnej.
W 1961 r. założył Wiejski Teatr Poezji „Kalina”. Członkami teatru byli zarówno uczniowie, jak i osoby dorosłe. Przygotowywane spektakle oparte były na wielkopolskim folklorze ludowym. Do najbardziej znanych, grywanych po wielokroć, należały: „Kwiaty ziemi naszej”, „Wielkopolskie Cyzjojany”, „Ziele moje ziele”, „Pieczenie chleba” i „Spotkały się dwie Marysie”. „Kalina” wystawiała także spektakle oparte na tekstach Andrzeja Krzyckiego (1482-1537), humanisty okresu wczesnego renesansu, urodzonego w ówczesnej wsi Krzycko. Pisaniem scenariuszy i reżyserią przedstawień zajmowali się: Marian Niedźwiedziński, Jacek Małecki i Zdzisław Smoluchowski.
„Kalina” podczas występu na Sejmiku Teatru Wsi Polskiej w Tarnogrodzie w 1984 r.
„Kalina”, dając w ciągu bez mała ćwierćwiecza działalności kilkadziesiąt premier, rozsławiła w całej Polsce Krzycko Wielkie, które zwane było „wsią stu recytatorów”. Osiągała także znaczne sukcesy na wojewódzkich i ogólnopolskich festiwalach i przeglądach. Przykładowo w 1965 r. teatr zajął I miejsce w przeglądzie wojewódzkim, a w 1976 r. zdobył główną nagrodę na Ogólnopolskich Prezentacjach Teatrów Dramatycznych w Stalowej Woli. „Kalina” wystąpiła także w Warszawie przed Narodową Radą Kultury w 1984 r., biorąc udział w uroczystej inauguracji Sceny Wsi Polskiej.
Z inicjatywy m.in. Mariana Niedźwiedzińskiego w listopadzie 1983 r. w Krzycku Wielkim odbył się pierwszy Wojewódzki Konkurs Recytatorski Poezji Staropolskiej im. Andrzeja Krzyckiego, odbywany w późniejszych latach we Włoszakowicach pod nazwą Turnieju Literatury Staropolskiej im. Andrzeja Krzyckiego.
Marian Niedźwiedziński został nagrodzony szeregiem odznaczeń i wyróżnień, w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Tablica pamiątkowa poświęcona Marianowi Niedźwiedzińskiemu w szkole w Krzycku Wielkim
CZESŁAW BEDNARCZYK (1889-1980)
Urodził się 5 lipca 1889 roku w Radomicku, zmarł 4 stycznia 1980 roku w Dłużynie. W Dłużynie prowadził gospodarstwo rolne, posiadał kuźnię i warsztat ślusarski. Przez wiele lat służył tutejszej społeczności jako sołtys, członek władz gminnych i gromadzkich. Przed II wojną światową był ławnikiem sądowym, a nawet członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni „Rolnik” w Śmiglu.
Czesław Bednarczyk przy pracy w swoim domu w Dłużynie, ok 1945 r. Zdjęcie z archiwum rodzinnego
Swoją działalność w obszarze kultury prowadził już w czasach zaboru pruskiego. Wówczas to propagował wśród mieszkańców Dłużyny czytelnictwo polskiej prasy i literatury. Prowadził, zapewne we własnym domu, punkt czytelni ludowej, gromadząc i udostępniając polskie książki i czasopisma. W wywiadzie udzielonym w 1970 roku p. Antoniemu Kaczmarkowi stwierdził: Spośród wielu książek o tematyce gospodarczej, religijnej i obyczajowej, najchętniej czytano pozycje o tematyce patriotycznej. Jedną z nich była wydana w 50. rocznicę powstania styczniowego praca J. Grabca pt. „Rok 1863”.
Ten niezwykle aktywny obywatel Dłużyny jeszcze przed wybuchem I wojny światowej zaszczepił wśród mieszkańców wsi miłość do teatru, reżyserując amatorskie spektakle teatralne. Działalność kulturalną prowadził także po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, a także po II wojnie światowej. Swój pierwszy spektakl pt. „Koszyk kwiatów” (sztukę w 5 aktach J. Chociszewskiego) wyreżyserował w 1908 roku. Został za to ukarany przez władze pruskie karą finansową w wysokości 5 marek. Kolejnymi reżyserowanymi przez niego przedstawieniami były: „Sąsiedzi” (P. Kołodzieja), „Mazepa” (J. Słowackiego), „Chata za wsią” (J. Galasiewicza i Z. Mellerowa) oraz „Pan Dulski” (G. Zapolskiej). Teatr amatorski stał się jego prawdziwą pasją. Spektakle reżyserował (przy współudziale Ignacego Michałowskiego i Julianny Majchrzak) aż do końca lat 60. XX w. Były to przedstawienia wystawiane pod szyldem organizacji młodzieżowych, Ochotniczej Straży Pożarnej lub Komitetu Rodzicielskiego. Wystawiono m.in. takie sztuki jak: w 1947 r. „Gwałtu, co się dzieje” (A. Fredry), w 1957 r. „Czekaj, ja wrócę” (M. Wodzyńskiego), w 1960 r. „Fircyk w zalotach” (F. Zabłockiego), w 1961 r. „Majster i czeladnik” (J. Korzeniowskiego), w 1962 r. „Karpaccy górale” (J. Korzeniowskiego), w 1964 r. „Wesele Fonsia” (R. Ruszkowskiego), w 1966 r. w „Dom pod Oświęcimiem” (T. Hołuja), w 1970 r. „Biała Cyganka” (I. Kraszewskiego). We wszystkich przedstawieniach chętnie brała udział dłużyńska młodzież.
Aktorzy amatorskiego teatru w Dłużynie. Pierwszy z lewej stoi Czesław Bednarczyk – reżyser przedstawienia. Obok niego Stanisław Ratajczak. Mężczyzna w kapeluszu stojący z prawej strony to miejscowy organista Wiktor Przybył. Styczeń 1931 r., źródło: www.hudzikowie.blogspot.com
Czesław Bednarczyk wystawiał swoje spektakle również w sąsiednich wsiach, np. w Bukówcu Górnym. W tej mrówczej pracy pomagała mu jego żona Maria z d. Kędziora wraz z córkami. Według Zdzisława Smoluchowskiego tylko do roku 1930 mieszkaniec Dłużyny wyreżyserował około 30 sztuk.
W 1937 roku za zasługi na polu pracy społecznej i zawodowej Czesław Bednarczyk został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi.
EDMUND LEPKA (1921-2003)
Urodził się 24 października 1921 r. w Lesznie, zmarł 1 grudnia 2003 r.
Przedwojenny absolwent leszczyńskiego liceum. W 1939 r. walczył w kampanii wrześniowej. W okresie okupacji pracował w różnych zawodach: od robotnika rolnego i fabrycznego po kierowcę zawodowego na Deutsche Reichsbahn. Równocześnie działał w konspiracyjnym „Związku Odwetu”, gdzie prowadził pracę wywiadowczą i sabotaż.
Po wyzwoleniu pracował na PKP i zdobywał kwalifikacje pedagogiczne. Ukończył Studium Nauczycielskie w Lesznie i studia historyczne na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Oprócz pracy nauczycielskiej, którą rozpoczął w Dłużynie i kontynuował jako kierownik szkoły w Grotnikach, prowadził kursy zwalczania analfabetyzmu dla dorosłych. W okresie istnienia Zbiorczej Szkoły Gminnej we Włoszakowicach został dyrektorem do spraw wychowawczych. Pracował w Radzie Gminnej oraz radach nadzorczych Gminnej Spółdzielni i Banku Spółdzielczego. Angażował się w działalność polityczną.
Od początku związany był z „Naszym Jutrem”, gdzie – obok Antoniego Kaczmarka i ks. Leszka Grzelaka – był głównym publicystą historycznym. Autor książki „Od opola przemęckiego do włoszakowickiej gminy” (I wyd. 1994, II wyd. poszerzone 2002 r.). W ciągu ponad 11 lat współpracy z NJ napisał ponad 150 erudycyjnych artykułów, często wykraczających poza ściśle lokalną tematykę i szkicowanych na szerokim tle historycznym. Opracował monografię Banku Spółdzielczego i Gminnej Spółdzielni we Włoszakowicach.
Edmund Lepka przy pracy
STEFAN KĘDZIORA (1922-1985)
Urodził się 16 sierpnia 1922 r. we Włoszakowicach, zmarł 20 lipca 1985 r.
Po ukończeniu szkoły powszechnej w Bukówcu Górnym w latach 1936-1938 uczęszczał do Szkoły Przysposobienia Wojskowego w Lesznie. Jeszcze przed wojną rozpoczął pracę w ogrodnictwie.
W 1939 r. za nieoddanie honorów żołnierzowi niemieckiemu został aresztowany i osadzony w więzieniu w Rawiczu, a następnie do końca wojny w niemieckim obozie koncentracyjnym Gross Rosen.
Po powrocie do Polski w 1946 r. wraz z rodziną osiedlił się we Włoszakowicach, gdzie wybudował trzy szklarnie i jako pierwszy zaczął uprawiać szparagi, a następnie kwiaty, pomidory i ogórki. Z czasem ukończył Technikum Rolnicze w Bojanowie. Pracował w Spółdzielni Ogrodniczej w Lesznie i Urzędzie Gminy we Włoszakowicach.
Jako miłośnik muzyki i śpiewu samodzielnie nauczył się grać na kilku instrumentach. W 1959 r. wraz z Ludwikiem Benyskiewiczem i innymi założył Chór Męski im. Karola Kurpińskiego, którego przez 25 lat był prezesem. Pracował też społecznie w różnych komitetach, np. zakładania sieci wodociągowej czy budowy remizy strażackiej. Zasiadał w zarządzie miejscowego Banku Spółdzielczego i Koła Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD).
20-lecie Koła Śpiewu im. Karola Kurpińskiego w 1979 r. Stefan Kędziora siedzi pierwszy z prawej
ANTONI KACZMAREK (1932-2021)
Urodził się w 1932 r. w Pasierbach (pow. gostyński) w nauczycielskiej rodzinie Floriana i Marii Kaczmarków.
Po ukończeniu Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego Nr 1 w Lesznie (1951 r.) oraz rocznego kursu pedagogicznego w Lesznie podjął pracę nauczyciela w Pawłowicach, gdzie m.in. prowadził szkolny zespół regionalny (1951-1952). W latach 1953-1954 odbył służbę wojskową. Następnie uczył w Górznie, skąd przeniósł się do Rydzyny (1956-1962), gdzie dał się poznać jako zaangażowany nauczyciel muzyki (m.in. prowadził chór i zespół akordeonistów). W latach 1956-1959 odbył zaoczne Studium Nauczycielskie na kierunku muzyka i śpiew w Szczecinie. Ukończył też czteroletnią naukę gry na akordeonie w Spółdzielni Muzycznej w Poznaniu oraz różne kursy przy Radzie Postępu Pedagogicznego w Poznaniu.
W latach 1962-1972 pełnił obowiązki kierownika, a następnie dyrektora Szkoły Podstawowej w Dłużynie, prowadząc przy okazji zespół mandolinistów złożony z kilkudziesięciu uczniów. W czasie pracy w dłużyńskiej szkole był trenerem piłki ręcznej dziewcząt w ramach Szkolnego Klubu Sportowego „Orzeł” Dłużyna, z którym osiągał niemałe sukcesy.
W latach 1972-1985 był dyrektorem Szkoły Podstawowej w Bukówcu Górnym. W tym okresie ukończył też studia magisterskie na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na kierunku historia, specjalizując się w dziejach powstania wielkopolskiego w naszym regionie. Zdobył kwalifikacje dyplomowanego nauczyciela muzyki I kategorii oraz instruktora amatorskiego ruchu artystycznego kategorii „S”.
Dbając o wysoki poziom nauczania w bukówieckiej szkole starał się także o podniesienie kultury muzycznej wśród dzieci, prowadząc chór oraz Szkolny Zespół Regionalny, który składał się z grupy tanecznej i zespołu śpiewaczego. Był też współorganizatorem Konkursu Kapel Dudziarskich (od 1983 r.) oraz członkiem komitetu budowy Wiejskiego Domu Kultury w Bukówcu Górnym (1977).
Antoni Kaczmarek (pierwszy z prawej) z bukówiecką kapelą dudziarską i innymi kapelami przed pałacem w Racocie (lata 80. XX w.). Pierwszy z lewej Edward Ignyś
Dzięki zaangażowaniu przede wszystkim Antoniego Kaczmarka oraz Anny Markiewicz począwszy od drugiej połowy lat 70. XX w. w Bukówcu Górnym zaczęła się edukacja młodego pokolenia w zakresie nauki gry na dudach, która umożliwiła podtrzymanie i rozwój tradycyjnego muzykowania na dudach oraz doprowadziła z czasem do powstania wielu znakomitych bukówieckich kapel dudziarskich.
Po przejściu na emeryturę stale prowadził jako instruktor i dyrygent sześć zespołów śpiewaczych w gminie Włoszakowice i jeden w Święciechowie, a także przez pewien czas scholę dziecięcą w Przemęcie. Nieprzerwanie pisał też artykuły do różnych pism regionalnych, zwłaszcza miesięcznika „Nasze Jutro”, w którym zamieścił ponad 120 artykułów o różnorodnej tematyce, stając się jednym z głównych autorów społecznych pisma. Był wirtuozem akordeonu.
Antoni Kaczmarek z akordeonem w różnych etapach swojego życia
Był członkiem m.in. Towarzystwa Muzycznego im. Karola Kurpińskiego we Włoszakowicach oraz Leszczyńskiego Towarzystwa Kulturalnego. Za pracę kulturalną i oświatową otrzymał szereg nagród i odznaczeń, w tym odznakę Zasłużony Działacz Kultury oraz nagrodę Ministra Oświaty i Wychowania I stopnia. Zmarł 17 lutego 2021 r.
Antoni Kaczmarek w czasie jubileuszu 60-lecia pracy instruktorskiej w 2011 r.
KRYSTYNA WOJTKOWIAK (1931-2021)
Z nauczycielstwem związana od późnych lat 40. XX w., początkowo w Pilskiem, a od lat. 60. na terenie gminy Włoszakowice.
Ukończyła Liceum Pedagogiczne w Wągrowcu oraz trzyletnie Wyższe Studium Zawodowe w Instytucie Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Poznaniu.
Od zawsze zaangażowana w życie społeczno-kulturalne, prowadziła koła plastyczne, przyrodnicze i taneczne, była radną Gromadzkiej Rady Narodowej we Włoszakowicach, Rady Sołeckiej we Włoszakowicach oraz prezesem włoszakowickiego koła Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów.
W latach 90. odtworzyła przy Gminnym Ośrodku Kultury Izbę Regionalną i Izbę Pamięci Karola Kurpińskiego, powołane do życia jeszcze w latach 70. z inicjatywy Stefana Skorupińskiego. Zajmowała się także oprowadzaniem wycieczek po tych obiektach oraz po pobliskim Pałacu Sułkowskich.
W 1995 r. we współpracy z Gminnym Ośrodkiem Kultury zainicjowała powstanie zespołu śpiewaczego „Śpiewaj z nami” we Włoszakowicach, który stał się wzorem dla kolejnych zespołów śpiewaczych powstałych z czasem w innych miejscowościach gminy. Jej spojrzenie na zespół śpiewaczy jako przede wszystkim środek służący przeciwdziałaniu samotności i izolacji osób w starszym wieku, wyniesione z wieloletniej pracy na rzecz seniorów, zyskało wkrótce powszechne uznanie.
Pani Krystyna Wojtkowiak (pierwsza z lewej) jako kierowniczka zespołu śpiewaczego „Śpiewaj z nami” we Włoszakowicach w czasie jubileuszu 15-lecia istnienia zespołu w 2010 r. Z tyłu z akordeonem wieloletni instruktor zespołu Antoni Kaczmarek
W 2001 r. powołała do życia i była długoletnią prezes stowarzyszenia „Izba Życia-Nadzieja”, które do dziś pomaga w rehabilitacji osób starszych, schorowanych i niepełnosprawnych. Zmarła 19 listopada 2021 r,
LECH ERBERT
Urodził się w 1944 r. w Wilkowicach. Jest absolwentem Studium Nauczycielskiego w Poznaniu na kierunku śpiew i muzyka oraz Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu na kierunku wychowanie muzyczne (1970). Nestor wśród instruktorów muzycznych gminy Włoszakowice.
W 1964 r. podjął pracę nauczyciela muzyki w Szkole Podstawowej im. Karola Kurpińskiego we Włoszakowicach. 1 września 1969 r. został dyrektorem Państwowego Ogniska Muzycznego we Włoszakowicach (obecnie Samorządowe Ognisko Muzyczne), w latach 1981-1987 pracował w Studiu Nauczycielskim w Lesznie, a od września 1983 r. do 1995 r. był nauczycielem i wicedyrektorem w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. w Lesznie (nie przerywając pracy we włoszakowickim Ognisku Muzycznym, gdzie nadal – pomimo przejścia na emeryturę – prowadził naukę gry na skrzypcach i pianinie). Pracy we włoszakowickim Ognisku pozostał wierny aż do 31 sierpnia 2020 r., kiedy to ostatecznie zakończył pracę nauczycielską.
Lech Erbert ze swoimi uczennicami z Ogniska Muzycznego
Zmieniając miejsce zamieszkania na Leszno nadal prowadził ożywioną działalność kulturalną i społeczną we Włoszakowicach. Od roku 1967 do 2011 był nieprzerwanie dyrygentem i kierownikiem artystycznym Chóru Męskiego im. Karola Kurpińskiego we Włoszakowicach. W latach 1964-1971 i 1981-1983 prowadził 60-osobowy chór szkolny we Włoszakowicach, który mógł poszczycić się wieloma osiągnięciami na różnych przeglądach. W 1969 r. chór szkolny nawiązał współpracę z Chórem Męskim im. Karola Kurpińskiego, przygotowując wspólnie z nim repertuar na ważniejsze uroczystości środowiskowe i powiatowe (wykonując utwory w układzie czterogłosowym). W latach 1969-1979 prowadził 30-osobową orkiestrę dętą przy Państwowym Ognisku Muzycznym we Włoszakowicach. Zespół ten dawał średnio 8-10 występów rocznie na okolicznościowych akademiach i przy okazji różnych świąt. W latach 1971-1977 prowadził też kapelę ludową Zespołu Regionalnego we Włoszakowicach w składzie: troje skrzypiec, dwa klarnety, kontrabas oraz perkusja (grał w niej jako pierwszy skrzypek). Dla zespołu opracował wiązanki tańców włoszakowickich i wielkopolskich oraz przyśpiewki i pieśni ludowe.
Lech Erbert dyrygujący połączonym chórem współtworzonym przez Chór „Cantilena” i Chór Męski poczas uroczystości jubileuszu 50-lecia Chóru Męskiego w 2009 r. Przy fortepianie Mariola Jagodzik
Był także członkiem Komisji Artystycznej Polskiego Związku Chórów i Orkiestr w Lesznie. W latach 1979-1985 pełnił tam funkcję dyrektora artystycznego do spraw chórów. Ponadto jest współzałożycielem Towarzystwa Muzycznego im. Karola Kurpińskiego, a w latach 1996-2005 był członkiem zarządu Towarzystwa.
Chór Męski, 1986 r. Lech Erbert siedzi w środku w pierwszym rzędzie
W ciągu swojej długiej kariery zawodowej i artystycznej został wyróżniony następującymi nagrodami i odznaczeniami: Zasłużony dla Kultury Polskiej, odznaką Zasłużony Działacz Kultury, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Leszczyńskiego”, Złotym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką z Wieńcem Laurowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr, nagrodą specjalną Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego”.
IRENA MICHALEWICZ
Córka Józefa Markiewicza, kowala w Bukówcu Górnym, a przed wojną nurka Marynarki Wojennej RP na ORP „Nurek”, i Anny Markiewicz, założycielki i kierowniczki Zespołu Regionalnego w Bukówcu Górnym.
Irena Michalewicz w okresie powołania na stanowisko dyrektora GOK Włoszakowice
Ukończyła Technikum Ogrodnicze w Lesznie, Studium Kulturalno-Oświatowe i Bibliotekarskie we Wrocławiu oraz Studium Wiejskiego Gospodarstwa Domowego.
W 1971 r. rozpoczęła pracę zawodową w Powiatowym Związku Kółek Rolniczych w Lesznie, a w 1973 r. w Urzędzie Gminy we Włoszakowicach.
W latach 1978-2007 pełniła funkcję dyrektora Gminnego Ośrodka Kultury we Włoszakowicach, przyczyniając się do rozkwitu tej instytucji oraz w ogóle życia kulturalnego w gminie Włoszakowice. Jako dyrektor GOK patronowała amatorskiemu ruchowi artystycznemu gminy Włoszakowice, który rozwijała i wzbogacała o liczne nowe inicjatywy. Była także wszechstronnie zaangażowaną organizatorką lub współorganizatorką wielu imprez, w tym o randze ponadlokalnej, m.in.: Sejmiku Teatrów Wsi Polskiej, Konkursu Kapel Dudziarskich im. Floriana i Piotra Ratajczaków, Turnieju Recytatorskiego Literatury Staropolskiej im. Andrzeja Krzyckiego oraz Ogólnopolskiego Konkursu Młodych Muzyków im. Karola Kurpińskiego.
W 1990 r. wraz z Jackiem Michalczykiem i Kazimierzem Jankowiakiem założyła „Nasze Jutro” – miesięcznik gminny, którego wydawcą jest Gminny Ośrodek Kultury. Kierowała nim do 2007 r., stale i wytrwale podnosząc jego poziom graficzny i rzetelność zawartych w nim treści. Dzięki m.in. jej zaangażowaniu i inspirującej roli jako redaktora naczelnego miesięcznik stał się ważnym czynnikiem integrującym społeczność mieszkańców gminy Włoszakowice wokół idei samorządności lokalnej po odrodzeniu się samorządu gminnego w 1990 r.
Rok 1996. Irena Michalewicz odbiera gratulacje i pamiątkowy medal z okazji 6-lecia istnienia „Naszego Jutra” z rąk ówczesnego dyrektora Wojewódzkiego Domu Kultury w Lesznie Zdzisława Adamczaka
Po śmierci matki, Anny Markiewicz, na 15 lat przejęła kierownictwo Zespołu Regionalnego w Bukówcu Górnym. Była też wieloletnim skarbnikiem Towarzystwa Muzycznego im. Karola Kurpińskiego oraz długoletnim zastępcą prezesa parafialnej Caritas.
MARIOLA JAGODZIK
Rodowita włoszakowiczanka, w młodości tańczyła w Zespole Regionalnym prowadzonym przez Stefana Skorupińskiego i była członkiem zespołu muzycznego „Truwerzy”. Po maturze podjęła pracę w Gminnej Bibliotece Publicznej we Włoszakowicach.
W 1985 r. wraz Mariolą Żołędziejewską utworzyła zespół śpiewaczy przy ówczesnym Klubie Seniora Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, po dwóch latach przekształcony w Żeński Zespół Parafialny, którym kierowała przez 20 lat. Po ukończeniu Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Karola Kurpińskiego we Wschowie w latach 1989-1998 pracowała jako nauczycielka w Ognisku Muzycznym we Włoszakowicach.
W 1994 r. ukończyła czteroletnie Studium Liturgiczno-Muzyczne przy Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu, gdzie stawiała pierwsze kroki w dyrygenturze chóralnej pod okiem wybitnego znawcy muzyki chóralnej i kościelnej ks. prof. Zdzisława Bernata.
W 1991 r. przy Gminnym Ośrodku Kultury we Włoszakowicach powołała do życia „Cantilenę”, początkowo jako dziewczęcy zespół wokalny, a od 1992 r. już jako żeński chór kameralny działający przy parafii pw. Świętej Trójcy we Włoszakowicach. Będąc do 2015 r. dyrygentem i kierownikiem artystycznym chóru uczyniła z „Cantileny” rozpoznawalną markę na mapie chóralistyki regionu południowo-zachodniej Wielkopolski, zdobywając wiele słów uznania ze strony profesjonalnego świata muzycznego oraz przyczyniając się do ukształtowania ambitnego gustu muzycznego wielu włoszakowickich dziewcząt i kobiet.
Mariola Jagodzik dyrygująca Chórem „Cantilena” podczas uroczystości jubileuszu 25-lecia chóru w 2015 r.
Do najważniejszych osiągnięć Chóru Żeńskiego „Cantilena” pod batutą dyrygencką Marioli Jagodzik zaliczyć można m.in.: III miejsce na II Festiwalu Muzyki Religijnej „Sacrosong” w Warszawie w 1995 r.; zwycięstwo w eliminacjach archidiecezjalnych VI Ogólnopolskiego Konkursu Chórów Kościelnych „Caecilianum” w 2006 r.; I miejsce na Ogólnopolskim Przeglądzie Pieśni Sakralnej „Vox Domini” w Prusicach k. Wrocławia i II miejsce na Ogólnopolskim Konkursie Pieśni Pasyjnej w Bydgoszczy w 2007 r.; III miejsce na Ogólnopolskim Konkursie „Ars Liturgica” w Gnieźnie oraz Grand Prix XXXIV Wielkopolskiego Święta Muzyki we Włoszakowicach w 2008 r.; III miejsce na XI Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Chóralnej im. Feliksa Nowowiejskiego w Barczewie w 2012 r.
W 2005 r. pod jej kierownictwem muzycznym została nagrana płyta z mszą polską Karola Kurpińskiego „Na stopniach Twego upadamy tronu” z udziałem „Cantileny”, Capelli Zamku Rydzyńskiego i solistów.
W 2015 r. przekazała kierownictwo „Cantileny” swojej długoletniej asystentce Katarzynie Kaczmarek. Wciąż aktywna na polu amatorskiego ruchu artystycznego w gminie Włoszakowice, pozostaje niekwestionowanym autorytetem dla instruktorów muzycznych gminy Włoszakowice młodszego pokolenia.
Mariola Jagodzik podczas występu w Charbielinie
ZOFIA DRAGAN
Urodzona, wychowana i zamieszkała w Bukówcu Górnym, którego bogatych tradycji i obyczajów została z czasem znawczynią i propagatorką w skali ogólnopolskiej.
Po ukończeniu Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na Wydziale Nauk Społecznych podjęła pracę nauczycielską w bukówieckiej szkole, w latach 1997-2015 będąc jej dyrektorem.
Od 1971 r. związana jest ze Szkolnym Zespołem Regionalnym z Bukówca Górnego (od 2019 r. występującym pod nazwą Zespół Regionalny „Nowe Lotko”). Od 1990 r. jest jego instruktorem i kierownikiem artystycznym.
Szkolny Zespół Regionalny z Bukówca Górnego ok. 2005 r.
W 1987 r. założyła znany i lubiany Kabaret „Dziura”, dla którego pisze oryginalne teksty w gwarze wielkopolskiej.
Zofia Dragan z Kabaretem „Dziura” podczas XIV „Kabaretowych ostatków”
Jest autorką tekstów gwarowych i scenariuszy widowisk obrzędowych w gwarze bukówieckiej. Od 1996 r. we współpracy z bukówiecką szkołą i Gminnym Ośrodkiem Kultury organizuje regionalny konkurs gwarowy dla dzieci i młodzieży pt. „Mówimy gwarą”.
Od 2002 r. we współpracy z Zakładem Dialektologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu współtworzy naukowe opracowanie słownika gwary bukówieckiej. Jest też autorką opracowań tańców bukówieckich włączonych do leksykonu „Taniec w polskiej tradycji” autorstwa Grażyny Dąbrowskiej.
Jako dyrektor szkoły doprowadziła m.in. do powstania przy szkole szkółki dudziarskiej, w której dzieci nie tylko uczyły się gry na dudach wielkopolskich i skrzypcach podwiązanych, ale również naprawy i wyrobu dud. Utworzone w ten sposób kapele dziecięce i młodzieżowe zapraszane były na poważne konkursy w kraju i za granicą, zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia.
Zofia Dragan w stroju regionalnym otwierająca XXVIII Konkurs Kapel Dudziarskich im. Floriana i Piotra Ratajczaków w 2019 r.
W 2000 r. założyła Komitet Obchodów 800-lecia wsi Bukówiec Górny i 600-lecia szkolnictwa w Bukówcu Górnym, w 2010 r. przekształcony w Stowarzyszenie Bukówczan MANU. Działające pod jej przewodnictwem stowarzyszenie to we współpracy ze społeczeństwem wsi organizuje liczne imprezy kulturalne i społeczne.
Odznaczona m.in. odznaką Zasłużony Działacz Kultury, nagrodą Kuratora Oświaty w Poznaniu, Nagrodą im. Andrzeja Ruteckiego za propagowanie regionu leszczyńskiego oraz Nagrodą im. Oskara Kolberga (wraz z kapelą dudziarską „Manugi”, w której okazjonalnie grywa na skrzypcach).
LUDWIKA BENYSKIEWICZ
Najmłodsza córka Ludwika Benyskiewicza – długoletniego kierownika Państwowego Ogniska Muzycznego we Włoszakowicach i zasłużonego dyrygenta Chóru Męskiego im. Karola Kurpińskiego.
Ukończyła włoszakowickie Ognisko Muzyczne, Studium Nauczycielskie na kierunku wychowanie muzyczne w Poznaniu oraz Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Poznaniu (1979).
We włoszakowickiej szkole w latach 70. ub. wieku, która wówczas funkcjonowała jako Zbiorcza Szkoła Gminna, prowadziła zespoły wokalne i taneczne oraz chór przekształcony później w 120-osobowy Harcerski Zespół Pieśni i Tańca. Zespoły te uświetniały nie tylko wszystkie szkolne i środowiskowe uroczystości, ale także znane były na terenie ówczesnego województwa leszczyńskiego i poznańskiego.
Równolegle pracowała jako nauczycielka w Państwowym Ognisku Muzycznym we Włoszakowicach. Prowadziła lekcje umuzykalnienia i zespół gitarowy oraz uczyła gry na fortepianie i gitarze, przyczyniając się do edukacji muzycznej wielu pokoleń mieszkańców gminy Włoszakowice i gmin ościennych.
Od 1980 do 1998 r. pełniła funkcję dyrektora Państwowego Ogniska Muzycznego we Włoszakowicach.
Ludwika Benyskiewicz (siedzi czwarta z lewej z kwiatami) z nauczycielami, absolwentami i członkami komitetu rodzicielskiego Ogniska Muzycznego (zakończenie roku szkolnego 1990/1991)
JERZY SOWIJAK
Urodził się w 1959 r. w Lesznie. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Bukówcu Górnym uczęszczał do trzyletniej Szkoły Zawodowej w zakładzie „Metalplast” w Lesznie uzyskując zawód ślusarza (1977). W tym samym okresie ukończył eksternistycznie Szkołę Rzemiosł Artystycznych w Cieplicach. Następnie kontynuował naukę w Technikum Elektryczno-Mechanicznym. W latach 1983-1991 pracował jako instruktor w Gminny Ośrodku Kultury we Włoszakowicach.
Jego życiową pasją są rzeźby w drewnie, na ogół związane z szeroko rozumianą tematyką wiejską, często znacznych rozmiarów. W ciągu prawie 30 lat intensywnej działalności wykonał ich kilkaset, przyozdabiając większą część wsi na terenie gminy Włoszakowice. Do najważniejszych należą: „Siewca” w Jezierzycach Kościelnych (1994), „Dudziarz i Skrzypek” w Bukówcu Górnym (1995), „Andrzej Krzycki” w Krzycku Wielkim (2004), „Oracz” w Zbarzewie (2004), „Kowal” w Grotnikach (2005), „Powstaniec Wielkopolski” w Boguszynie (2006), „Sanitariusz” w Sądzi (2008) i „Rybak” w Dominicach (2009).
Jerzy Sowijak pracujący nad rzeźbą przedstawiającą tzw. Bartka z Piekła
Przygotował stacje drogi krzyżowej dla rodzimej parafii pw. św. Marcina w Bukówcu Górnym, a także rzeźby maryjne dla kaplicy leśnej w Boszkowie-Letnisku i sanktuarium maryjnego w Charbielinie.
Rzeźby Jerzego Sowijaka można spotkać także poza granicami gminy (m.in. w Lesznie, Gołębinie Starym i Grabonogu), a także poza granicami Polski (m.in. we Włoszech, Niemczech i Holandii).
KS. LESZEK GRZELAK
Urodził się w 1949 r. w Jarocinie w rodzinie wielodzietnej. Po maturze w liceum jarocińskim został przyjęty do Arcybiskupiego Seminarium Duchowego w Poznaniu. Po otrzymaniu święceń kapłańskich w 1973 r. został wikariuszem w Skórzewie i Poznaniu. Pełniąc funkcje wikariusza podjął dalsze studia na Papieskim Wydziale Teologicznym w Poznaniu w zakresie historii Kościoła, które ukończył w 1978 r. Funkcję proboszcza sprawował w Kotłowie k. Ostrowa Wielkopolskiego (1984-1989) i Stęszewie (1989-1992), od 1992 r. jest proboszczem w Dłużynie.
Ks. Leszek Grzelak celebrujący polową mszę świętą dożynkową w Sanktuarium Wniebowzięcia NMP w Charbielinie
Jest autorem następujących publikacji: „Dzieje Radlina i jego właścicieli” (1973), „Parafia Świętej Trójcy w Stęszewie. Wybrane zagadnienia z dziejów” (1992), „Sanktuarium Niepokalanej w Stęszewie” (1992), „Sanktuarium Wniebowzięcia NMP w Charbielinie” (2003, II wyd. uzupełnione i rozszerzone 2015), „Kronika Parafii Świętego Jakuba w Dłużynie do 1945 roku oraz dawnej parafii w Charbielinie” (2004).
W latach 1994-2004 opublikował kilkadziesiąt artykułów historycznych w miesięczniku gminy Włoszakowice „Nasze Jutro”.
Bogaty dorobek pisarski świadczy o jego wielkim zaangażowaniu w krzewienie wiedzy historycznej dotyczącej dawnej parafii charbielińskiej, a także obecnej parafii dłużyńskiej i sanktuarium maryjnego w Charbielinie, którego jest troskliwym opiekunem, przyczyniając się do spopularyzowania Charbielina jako ważnego miejsca na mapie pielgrzymkowej południowo-zachodniej Wielkopolski.
MARIOLA i ANDRZEJ ŻOŁĘDZIEJEWSCY
Absolwenci wychowania muzycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze. Od 1983 r. byli nauczycielami muzyki w szkołach gminy Włoszakowice oraz włoszakowickim Ognisku Muzycznym.
Mariola Żołędziejewska od 1985 r. prowadziła społecznie parafialny chór dziecięcy „Schola Accentus”, który śpiewał podczas mszy świętych w kościele parafialnym we Włoszakowicach. Niektórzy z jego członków kontynuowali później swoją śpiewaczą przygodę w chórze „Cantilena”.
Zespół Wokalny „Schola Accentus” z Włoszakowic
W 1993 r. po raz pierwszy zaczęła pracę z dzieckiem niepełnosprawnym, prowadząc nauczanie indywidualne. Po uzyskaniu kwalifikacji w zakresie oligofrenopedagogiki kontynuowała pracę z niepełnosprawnymi dziećmi i dorosłymi, w późniejszym czasie obejmując funkcję kierownika Środowiskowego Domu Samopomocy we Włoszakowicach, którą pełniła do 2020 r., we wzorcowy sposób uprawiając tam m.in. terapię przez sztuki piękne.
Mariola Żołędziejewska (z lewej) otwierająca II Integracyjny Przegląd Polskiej Pieśni Patriotycznej we Włoszakowicach
Andrzej Żołędziejewski przez wiele lat prowadził włoszakowicki chór szkolny, zespół muzyki dawnej „Minstrele”, zespół werblistów, a także czterogłosowy Amatorski Chór Mieszany „Polonez” we Wschowie. Angażował się także w próby reaktywacji włoszakowickiej orkiestry dętej.
Zespół muzyki dawnej „Minstrele”
Od ponad 20 lat nieprzerwanie naucza gry na różnych instrumentach oraz prowadzi zajęcia z umuzykalnienia w Samorządowym Ognisku Muzycznym we Włoszakowicach.
Andrzej Żołędziejewski zapowiadający występy uczniów Samorządowego Ogniska Muzycznego
STANISŁAW MALEPSZAK
Urodził się w 1927 r. w Luboniu. Ukończył studia magisterskie na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Poznańskiej, jest doktorem nauk technicznych.
Stanisław Malepszak
Jako inżynier przez 36 lat był projektantem budownictwa przemysłowego. Po przejściu na emeryturę zajął się szeroko rozumianą historią i archeologią oraz urbanistyką i architekturą. Publikował m.in. na łamach Niezależnego Miesięcznika Mieszkańców „Wieści Lubońskie” w Luboniu oraz „Przyjaciela Ludu” w Lesznie, a także miesięcznika gminy Włoszakowice „Nasze Jutro”.
Jest autorem i współautorem kilku książek, w tym m.in.: „Parafia św. Jana Bosko na tle historii Lubonia (1993), „50 lat Lubońskiego Klubu Sportowego” (1993), „Bukówiec Górny na tle dziejów Krainy Przemęckiej” (1995), „Wykopaliska archeologiczne w Luboniu” (1998), „Żabikowo. Dzieje wsi i fundacji Augusta Cieszkowskiego” (1999), „Luboń i okolice. Dzieje osadnictwa i dziewięciu parafii” (2005), „Bukówiec Górny. 800 lat dziejów” (2007), „200 lat oświaty w Luboniu” (2008), „Gmina Włoszakowice. 800 lat dziejów” (2010).
Został odznaczony medalem Zasłużony dla Miasta Luboń, jest też honorowym obywatelem Bukówca Górnego.
TOMASZ KICIŃSKI
Urodził się w 1971 r. Mieszka w Bukówcu Górnym, gdzie ukończył szkołę podstawową i nauczył się gry na dudach. Jego nauczycielem był Edward Ignyś ze Śmigla. Od 1982 r. przygrywał w kapeli dudziarskiej miejscowemu Zespołowi Regionalnemu, nie tylko jako znakomity dudziarz, ale także utalentowany skrzypek.
Zdobył liczne nagrody, począwszy od bukówieckiego Konkursu Kapel Dudziarskich im. Floriana i Piotra Ratajczaków, a na Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu n. Wisłą skończywszy. Z kapelami dudziarskimi oraz różnymi zespołami z kręgu szeroko rozumianej muzyki folkowej koncertował w większości krajów europejskich.
13-letni Tomasz Kiciński (dudy, drugi z lewej) wraz z pozostałymi członkami bukówieckiej kapeli dudziarskiej z lat 80.: Rafałem Zającem (skrzypce, pierwszy z lewej), Michałem Mockiem (skrzypce) i Tomaszem Małeckim (dudy)
Od 1994 r. do 2015 nauczał gry na dudach i skrzypcach podwiązanych w Bukówcu Górnym, Lesznie i Kościanie. Wszyscy młodzi dudziarze w Bukowcu Górnym są jego wychowankami. Był współzałożycielem i przez wiele lat kierownikiem bukówieckiej Kapeli Manugi, z którą m.in. nagrał w 2002 r. płytę „Skrzypki ładnie grajum, dudki ładnie brzynczum…”. Był także instruktorem kapeli w Nietążkowie.
Zajmuje się również naprawą dud i skrzypiec oraz budową stroików, przebierek i dymek do dud. W 2005 r. zbudował swoje pierwsze dudy. Instrument ten od razu został doceniony na Ogólnopolskim Konkursie Budowniczych Instrumentów Ludowych w Szydłowcu k. Radomia, gdzie otrzymał III nagrodę.
W 2006 r. jako lider Kapeli Dudziarskiej Manugi został uhonorowany prestiżową Nagrodą im. Oskara Kolberga.
Tomasz Kiciński (pierwszy z prawej) z bukówiecką Kapelą Dudziarską Manugi. Od lewej: Michał Mocek, Patryk Szulc, Zbigniew Kasperski i Wojciech Wojciechowski
KAZIMIERZ JANKOWIAK
Urodził się w 1946 r. w Lesznie. Po ukończeniu Szkoły Podstawowej w Dąbczu kontynuował naukę w I Liceum Ogólnokształcącym w Lesznie, a następnie w Studium Nauczycielskim w Poznaniu. Absolwent historii na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W 1967 r. podjął pracę jako nauczyciel w Szkole Podstawowej we Włoszakowicach, w której pracował do przejścia na emeryturę w 2006 r. Od 1964 r. jest członkiem Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK), w którym pełnił szereg funkcji z wyboru. Posiada uprawnienia przodownika turystyki pieszej i kolarskiej oraz instruktora krajoznawstwa Polski.
Kazimierz Jankowiak podczas ceremonii otwarcia 58. Ogólnopolskiego Zlotu Przodowników Turystyki Kolarskiej PTTK we Włoszakowicach
Rozpoczynając w 1967 r. pracę nauczycielską we Włoszakowicach założył Szkolny Klub Krajoznawczo-Turystyczny PTTK „Łaziki”, którym kieruje do chwili obecnej (od 2008 r. instytucją patronacką wobec „Łazików” jest Gminny Ośrodek Kultury we Włoszakowicach). W ramach „Łazików” wraz z żoną Marią zorganizował kilkaset wycieczek pieszych i rowerowych dla dzieci i młodzieży szkolnej oraz kilkadziesiąt pieszych i rowerowych obozów wędrownych. Ich wychowankowie wielokrotnie stawali na podium w ogólnopolskiej i regionalnej rywalizacji dotyczącej szeroko rozumianego ruchu turystycznego i krajoznawczego.
Jest pomysłodawcą i głównym organizatorem całorocznych cyklicznych imprez turystyczno-krajoznawczych w gminie Włoszakowice (do roku 2020 było ich blisko 300, a wzięło w nich udział łącznie ponad 50 tys. uczestników).
Kazimierz Jankowiak w otoczeniu uczestników XIV Rajdu Malucha na Koczurach
W 1990 r. wraz z Ireną Michalewicz i Jackiem Michalczykiem założył miesięcznik „Nasze Jutro”, do którego od ponad 13 lat przygotowuje krzyżówki.
Za swoją pracę i działalność społeczną został nagrodzony wieloma odznaczeniami i medalami, w tym: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Edukacji Narodowej, medalem Nauczyciel Kraju Ojczystego, Złotą Odznaką „Zasłużony Działacz Turystyki”, Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych, Złotą Honorową Odznaką Ludowych Zespołów Sportowych, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Leszczyńskiego”, Honorową Odznaką „Za Zasługi dla Leszczyńskiej Chorągwi ZHP”, Odznaką Honorową „Za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego”, Medalem Franciszka Jaśkowiaka, Złotą Honorową Odznaką PTTK.
IRENEUSZ ROGACKI
Rocznik 1950, urodzony we Włoszakowicach. W młodości tańczył w Zespole Regionalnym Stefana Skorupińskiego. Absolwent Studium Nauczycielskiego w Gorzowie Wielkopolskim i Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Swoją karierę zawodową nauczyciela rozpoczął w 1971 r. w Szkole Podstawowej w Krzycku Wielkim. Od 1973 r. pracował w szkole we Włoszakowicach jako nauczyciel wychowania fizycznego.
W 1992 r. został dyrektorem największej w gminie Włoszakowice szkoły – nowo powstałego Zespołu Szkół Ogólnokształcących, którym pozostawał do przejścia na emeryturę w 2010 r. Był organizatorem włoszakowickiego Liceum Ogólnokształcącego im. Karola Kurpińskiego, jednego z pierwszych w kraju w środowisku wiejskim. W 2007 r. powołał do życia i uruchomił szkołę zawodową.
Jako dyrektor ZSO Włoszakowice wdrożył do szkolnego procesu nauczania i zarządzania nowoczesne technologie komputerowe i multimedialne wspomagające nauczanie i uczestnictwo młodzieży w kulturze. Rozwijał ożywioną współpracę m.in. z Gminnym Ośrodkiem Kultury w dziele propagowania twórczości i osoby Karola Kurpińskiego (organizacja sesji popularnonaukowej z okazji nadania imienia Kurpińskiego liceum w 1997 r., wspólne koncerty chórów: szkolnego i męskiego, udział młodzieży w środowiskowych wydarzeniach kulturalnych).
Oprócz sportu i nauczania jego życiową pasją pozostaje śpiew chóralny. Od 1971 r. śpiewa w Chórze Męskim im. Karola Kurpińskiego i pozostaje członkiem zarządu Chóru. Od 1985 r. sprawuje funkcję prezesa zarządu, a od 2011 dodatkowo kronikarza. Z jego inicjatywy jako prezesa chór brał udział w licznych festiwalach, przeglądach i warsztatach, promując Kurpińskiego i Włoszakowice w kraju i za granicą.
Ireneusz Rogacki (w środku) świętujący jubileusz 60-lecia Chóru Męskiego im. Karola Kurpińskiego w 2019 r. Z lewej dyrygent Chóru Mariusz Kowalczyk, z prawej prezes Wielkopolskiego Związku Chórów i Orkiestr w Lesznie Tadeusz Paprocki
Ireneusz Rogacki wchodził w skład grupy założycielskiej Wielkopolskiego Związku Chórów i Orkiestr z siedzibą w Lesznie w 2017 r.; jest członkiem władz tej organizacji, a także stałym członkiem kapituły „Statuetki Karola Kurpińskiego” przyznawanej przez WZChiO jako szczególne wyróżnienie dla osób lub instytucji.
Został odznaczony m.in. honorowymi odznakami: Zasłużony dla Kultury Polskiej, Zasłużony Działacz Kultury, Za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Złotą Odznaką z Wieńcem Laurowym Polskiego Związku Chórów i Orkiestr.
LESZEK BARSZCZ
Absolwent polonistyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktor nauk humanistycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Nauczyciel języka polskiego i wiedzy o kulturze w szkołach gminy Włoszakowice, a także w Lesznie i Poznaniu. Od 2018 r. dyrektor Szkoły Podstawowej w Krzycku Wielkim.
W 2005 r. z pomocą finansową gminy Włoszakowice wydał książkę „Andrzej Krzycki. Poeta-dyplomata-prymas”, w której w nowatorski sposób spojrzał na osobę i dzieło urodzonego w 1482 r. w ówczesnym Krzycku (dziś Krzycko Wielkie i Krzycko Małe) Andrzeja Krzyckiego – wybitnego polskiego humanisty epoki wczesnego renesansu.
Jako prezes Stowarzyszenia im. Andrzeja Krzyckiego organizuje w Krzycku Wielkim, począwszy od 2007 r., prestiżowe „Wieczory z Krzyckim” – cykliczne spotkania popularnonaukowe i artystyczne z udziałem ludzi nauki, kultury i sztuki z całej Polski, poświęcone aktualizującej refleksji nad treściami bogatej twórczości i spuścizny Krzyckiego.
Leszek Barsz prowadzący „Wieczór z Krzyckim”
Inicjator wmurowania tablicy poświęconej Krzyckiemu na frontonie kościoła parafialnego w Krzycku Małym oraz tablicy poświęconej założycielowi Wiejskiego Teatru Poezji „Kalina” Marianowi Niedźwiedzińskiemu w szkole w Krzycku Wielkim.
Nawiązując do krzyckich tradycji recytatorskich wraz z żoną Barbarą Leszkowicz-Barszcz zainicjował w Krzycku Wielkim listopadowe maratony poetyckie – wielogodzinne indywidualne i zbiorowe prezentacje różnych tekstów w wykonaniu amatorów w różnym wieku.
oprac. A. Apolinarski, P. Borowiec, P. Lemanowicz